1. Con ngoài giá thú là gì?
Giá thú là là sự phối hợp giữa nam và nữ nhằm mục đích thiết lập nên một gia đình chính thức, cùng nhau sinh sống, chung thuỷ, giúp đỡ tương trợ lẫn nhau, sinh để con cái để duy trì nòi giống… Sự phối hợp này nếu tuân thủ theo các điều kiện pháp luật đã quy định, thì được pháp luật công nhận và bảo hộ. Sau khi đã làm giá thú, nếu vợ chồng muốn bỏ nhau, phải thực hiện thông qua thủ tục ly hôn. Giá thú được coi là một chế định pháp lí và pháp luật có các quy định cụ thể về điều kiện để lập giá thú, hình thức giá thú, hiệu lực giá thú, phân loại các giá thụ trong những trường hợp, hoàn cảnh nhất định.
Pháp luật Việt Nam hiện nay chưa có quy định cụ thể thế nào là con ngoài giá thú. Tuy nhiên, có thể hiểu con ngoài giá thú là con sinh ra nhưng cha mẹ sinh ra không phải là vợ chồng, không có quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật.
2. Con ngoài giá thú có được đăng ký khai sinh họ cha không?
Câu hỏi: Con trai tôi đi làm công nhân thì quen một cô gái, cả hai sống chung và có thai. Đến ngày gần sinh thì các cháu dắt nhau về nhà và đi sinh con chứ chưa đăng ký kết hôn gì cả. Sinh xong mấy ngày thì bạn gái đã bỏ đi không biết tung tích trong khi chưa làm giấy khai sinh. Tôi đã xét nghiệm AND cháu là con của con trai tôi, vậy cho tôi hỏi giờ làm giấy khai sinh đứng tên con trai tôi được không?
Trả lời: Mọi trẻ em sinh ra có quyền được đăng ký khai sinh, do đó cháu bé hoàn toàn có quyền đăng ký khai sinh.
Nếu con trai của cô và bạn gái chưa đăng ký kết hôn thì có thể làm thủ tục xin giấy xác nhận quan hệ cha con và làm giấy khai sinh cho con mang họ của bạn tại Ủy ban nhân dân xã nơi đứa trẻ cư trú hoặc bố trẻ cư trú.
Theo quy định tại Điều 12 Thông tư 15/2015/TT-BTP hướng dẫn Luật hộ tịch và Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật hộ tịch do Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành quy định về kết hợp giải quyết việc đăng ký khai sinh và nhận cha, mẹ, con; UBND xã sẽ đồng thời làm thủ tục nhận con và đăng ký khai sinh như sau:
Hồ sơ gồm:
– Tờ khai đăng ký khai sinh và Tờ khai đăng ký nhận cha, mẹ, con theo mẫu quy định;
– Giấy chứng sinh. Trường hợp không có giấy chứng sinh thì nộp văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh; nếu không có người làm chứng thì phải có giấy cam đoan về việc sinh;
– Chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con theo quy định: Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con. Trường hợp cô đã đi xét nghiệp AND thì đó là chứng cứ chứng minh quan hệ cha con.
Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 05 ngày làm việc.
3. Có được chấm dứt quan hệ cha con với con ngoài giá thú?
Nếu nam nữ không kết hôn mà có con với nhau thì đứa trẻ là con ngoài giá thú. Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, yêu cầu về việc từ chối nhận cha con là vi phạm quy định về quyền nhận cha, mẹ của con và quyền nhận con của cha, mẹ. Chỉ trong trường hợp, người không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.
4. Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ với con ngoài giá thú
Nghĩa vụ và quyền của cha mẹ đối với con (không phân biệt con ngoài giá thú hay con giá thú) quy định tại Điều 69 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, cụ thể:
– Thương yêu con, tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập, giáo dục để con phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ, đạo đức, trở thành người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.
– Trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
– Giám hộ hoặc đại diện theo quy định của Bộ luật dân sự cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự.
– Không được phân biệt đối xử với con trên cơ sở giới hoặc theo tình trạng hôn nhân của cha mẹ; không được lạm dụng sức lao động của con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động; không được xúi giục, ép buộc con làm việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Nội dung trên là phần tư vấn của Luật Blue về “Quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình về con ngoài giá thú”. Mọi thắc mắc, xin vui lòng liên hệ Luật Blue số Hotline: 0911 999 029 – 0989 347 858 để được giải đáp. Trân Trọng!